مقاله خراسان رضوي

توضیحات پروژه

  مقاله خراسان رضوي دارای 25 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله خراسان رضوي  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه و مقالات آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي مقاله خراسان رضوي،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد

بخشی از متن مقاله خراسان رضوي :

خراسان رضوی

استان خراسان رضوی بخش کوچکی از خراسان بزرگ است. خراسان بزرگ در ادبیات ایران شامل تمامی شمال شرق ایران و بخش بزرگی از افغانستان می‌شود اما خراسان رضوی به مرکزیت شهر مشهد یکی از استان‌های کشور ایران است. این استان با مصوبه دولت در سال 1383 خورشیدی و پس از تقسیم استان خراسان به سه استان ایجاد شد. افزودن واژه عربی رضوی به نام این استان ایرانی از سوی دولت کنونی، در اثر وجود آرامگاه یکی از پیشوایان شیعی به نام امام رضا در مرکز این استان صورت گرفته است. در تقسیمات کشوری

سال 1383 استان پهناور خراسان به سه استان تقسیم گردید و استان خراسان رضوی یکی از این 3 استان است. تعداد کل جمعیت استان براساس آمار سر شماری عموم نفوس در سال1385 5،593،079 نفر بوده که از این تعداد 2،809،419 نفر مرد و 2،783660 نفر زن می باشد تعداد خانوار این استان نیز 1،427،505 خانوار می باشد.خراسان رضوی به 20 شهرستان و 65 بخش تقسیم شده است.

استان خراسان رضوی با وسعتی حدود 128420 کیلو مترمربع معادل 78 درصد مساحت کل کشور و متشکل از 20 شهرستان ،65 بخش ،163 دهستان و8861 آبادی جمعیتی معادل 4777 هزار نفر را درخود جای داده است
از جمعیت فوق 2909 هزار نفر معادل 601 درصد در مناطق شهری و1858 هزار نفر معادل 389 درصد در مناطق روستایی استان ساکن هستند
به رغم تقسیم استان،شاخصها حاکی از آن است که استان خراسان رضوی همچنان از جایگاه مناسبی در در اقتصاد کشور برخوردار می باشد
پیشینه تاریخی خراسان

استان پهناور خراسان با ساختار گونه گون و کهن زمین شناسی ، اقلیم متنوع و جاذب ، موقعیت ویژه جغرافیایی ، بی گمان از قدیمی ترین دوران حیات بشری ، بستر فعالیتهای بشری ، بستر فعالیتهای معیشتی ، بازرگانی و نظامی عمده بوده است ، به دلیل همین موقعیت خاص ، کهن ترین ، معروفترین و طولانی ترین راه ارتباطی بین شرق و غرب یعنی (( جاده تاریخی ابریشم )) از طریق خراسان شرق را به غرب مرتبط می سازد.

تنوع جغرافیایی سرزمین خراسان با وجود آب و هوای کویری و گرم در بخش جنوبی و معتدل کوهستانی در شمال استان و به طور پراکنده در مرکز ، با ارتفاعات قابل توجهی نظیر بینالود ، هزار مسجد ، کپه داغ ، قهستان و… زمینه ای مناسب برای استقرار بشر از قدیمی ترین ایام و جذب اقوام و طوایف متعدد در دورانهای مختلف بوده است .، سرزمینی که نواحی مختلف آن عرصه رویش انواع نباتات مناطق سردسیری و گرمسیری از قبیل گندم ، برنج، بادام ، سیب ، انگور ، پسته ، خرما و… است.
پستی و بلندی ها

استان پهناور خراسان به سبب وسعت زیاد ، از نظر شرایط طبیعی بسیار متنوع و هر یک از نواحی مختلف آن دارای ویژگیهای خاصی است .بلندترین نقطه آن قله بینالود ، 3211متر و کم ارتفاع ترین نقطه آن در شمال سرخس ، 300 متر از سطح دریا ارتفاع دارد .
کوههای خراسان دنباله ارتفاعات البرز به سمت مشرق است که به صورت قوس های موازی از شاه کوه آغاز شده و در جهت شمال غربی به سوی جنوب شرقی تا ارتفاعات هندو کش افغانستان امتداد می یابد .

در میان این رشته کوههای موازی ، دره ها و دشت های وسیعی وجود دارد که گاه پهنای آن به حدود 200 کیلومتر می رسد . امتداد این رشته کوهها در برخی نواحی با برخورد به دره یا جلگه گسسته می شود . آنچه در این منطقه حائز اهمیت است ، وجود دشتهای حاصلخیز و آبادی چون : بجنورد ، شیروان ، قوچان ، چناران و مشهد است که در پهنه دشت سر سبزی بین دو رشته ارتفاعات موازی کپه داغ و هزار مسجد در شمال و آلا داغ و بینالود در جنوب به وجود آمده اند. .

آب و هوا
گستردگی استان و عواملی مانند وجود رشته کوههای مرتفع و مناطق کویری ، دور از دریا و وزش بادهای مختلف موجب گوناگونی آب و هوا در مناطق آن گردیده است .
در بیشتر بررسیهای انجام گرفته از جمله مطالعات آمایش خراسان ، این سرزمین به سه منطقه آب و هوایی شمال ، مرکز و جنوب تقسیم می شود .
شمال خراسان بطور کلی دارای شرایط آب و هوایی معتدل و سرد کوهستانی است .این منطقه حاصلخیز ترین و متراکم ترین بخش استان از نظر جمعیت ، فعالیتهای اقتصادی امکانات زیر بنایی است . که شامل شهرستانهای بجنورد ، قوچان ، شیروان ، مشهد، در گز ، چناران و سرخس می شود .

مساحت این منطقه حدود پنجاه و هشت هزار کیلومتر مربع است که5/18% وسعت کل استان را تشکیل می دهد . بیشتر جمعیت و امکانات اقتصادی و زیر بنایی این منطقه در اطراف مشهد و در محور مشهد –قوچان قرار دارد.
منطقه مرکزی استان شامل شهرستانها ی سبزوار ، اسفراین ، نیشابور ، تربت حیدریه ، کا شمر، تربت جام ،تایباد و خواف است . و مساحتی در حدود 85هزار کیلومتر مربع دارد که 2/27 %استان را در بر می گیرد .

این منطقه دارای آب و هوای نیمه صحرایی ملایم بوده و فعالیت اصلی اقتصادی آن کشاورزی است که در دشتهای وسیع دامنه های جنوبی بینالود تا کویر نمک و مناطق کویری مرز افغانستان انجام می شود .این دشتها از نظر آب و هوایی جزو مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شوند و میزان بارندگی در آنها بین 200 تا250 میلیمتر در سال است .
جنوب خراسان دارای آب و هوای خشک و نیمه صحرایی است .وسعت این منطقه از شش شهرستان بیرجند ، طبس ، فردوس، گناباد، قائنات، و نهبندان تشکیل شده حدود170هزار کیلومتر مربع است که حدود نیمی از مساحت کل استان را در بر می گیرد .

بررسی وضعیت بارندگی استان نشانگر این است که در بیش از 90% استان توزیع مکانی و زمانی بارش ها و پراکندگی آنها یکنواخت و مشابه نیست ، میزان ریزش های جوی به صورت باران و برف در 15%مساحت استان (نواحی شمال و شمال غربی )آن نسبتا زیاد است به طوری که در برخی مناطق مجاور استان گلستان ، میزان بارندگی گاه به بیش از 700 میلیمتر در سال می رسد . میانگین بارندگی سالانه این ناحیه بین 300 تا400 میلیمتر تغییر می کند ولی در مناطق جنوبی ، شرقی و مرکزی که بیش از 85% مساحت خراسان را شامل می شود میزان بارندگی در این مناطق تقریبا معادل 150 میلیمتر است

تنوع آب و هوایی استان عبارت است از :
-آب و هوای سرد کوهستانی و نیمه صحرایی سرد در شمال و شمال غرب
-آب و هوای معتدل کوهستانی در مناطقی از شمال و شمال غرب و مرکز
-آب و هوای نیمه صحرایی ملایم در شمال شرق ، مرکز و مناطقی از غرب و نیز مناطق کوهستانی جنوب
-آب و هوای گرم صحرایی فراگیر مناطق مرکزی به طرف جنوب و جنوب غرب

نگاهی به پیشینه شهرها ی خراسان
اسفراین : این ، شهر همان مكانی است كه اکنون خرابه های آن بنام شهر بلقیس معروف است . اگر چه سابقه این شهر به پیش از اسلام میرسد ، اما آثار پراکنده درآن از دوران صفویه عقب تر نمی رود .آثار باقیمانده از تپه های این منطقه نشان از سکونت مردم (حداقل از قرن پنجم ه.ق ) دارد
بردسكن : این شهر كه تا چندی پیش از بخشهای كاشمر به شمار می رفت ، به لحاظ تاریخی وابسته به آن شهر می باشد .وجود محوطه های باستانی و قلعه های متعدد حاكی از رونق این سرزمین است

بجنورد :در بررسیهای باستانشناسی مشخص شده است كه كهن ترین زیستگاهها در اطراف شهر جاجرم قرار داشته است و متعلق به دوران میان سنگی بوده است .همچنان وجود پناهگاهه و تپه های متعدد باستانی حكایت از آن دارد كه منطقه بجنورد از دیر باز مسكون بوده و آب و هوای مناسب و مرتعهای انبوه موجبات این سكونت را فراهم می آورده است . دردوران پارتها نیز بجنورد در قلمرو آنان واقع بوده و حدود سه هزار سال پیش هم كه آریاییها بهخ این سرزمین سرازیر شدند منطقه بجنورد از جمله نخستین زیستگاههایی بود كه آنان برای خود برگزیدند . آثار و بقایای فرهنگی در منطقه بجنورد حكایت از تمدن این شهر از صدر اسلام تا قرن هفتم هجری دارد . این شهر با عمارات عالی و سیستم آبرسانی پیشرفته همواره از دوران پارتیان تا زمان صفویه مسكون بوده است

بیرجند:بابررسیهای باستان شناسی در بیرجند این منطقه یكی از قدیمی ترین زیستگاههای ایران به شمار می رود . در این منطقه پناهگاهها و زیستگاههای متعددی كشف شده است كه نشان از دوران میان سنگی و نوسنگ دارد . انبوه تپه ها و محوطه های باستانی ، نشان از رفت و آمدهاو مراودات فرهنگی فراوان در این منطقه دارد . در دوران اشكانی و ساسانی بیرجند از اهمیت فراوان برخوردار بوده كه كشف بیش از 90 كتیبه پهلوی اشكانی و ساسانی خود گویای این واقعیت است . سنگ نگاره لاخ مزار ودر 29 كیلومتری بیرجند . دفتریاد بودی است از دوران میان سنگی تا عصر حاضر

تایباد : بررسی ها ی باستانشناسی نشان می دهد كه از هزاره سوم پیش از میلاد منطقه باخرز (تایباد ) مسكونی بوده اما عصر توسعه آن مربوط به قرن چهارم و هفتم ه.ق می باشد
تربت جام :این هر نیز از هزاران سال پیش زیستگاه اقوام باستانی بوده و كرانه های هریرود وكشف رود و جامرود آثاری از گذرگاه و سكونت اقوام مهاجم ومهاجر را داراست . مطالعات باستانشناسی خبر از سكونت 5هزا ر ساله و پر رونق این منطقه می دهد
تربت حیدریه: این شهر تا قرن هفتم ه.ق به زاوه شهرت داشت كه در یورش مغولها به كلی ویران و از صفحه جغرافیا محو شد و پس از قرن نهم هجری برگرد مدفن قطب الدین حیدر ، شهر تربت حیدریه بنیان گرفت . بررسیهای باستانشناسی منجر به شناسایی آثار متعدد باستانی از دوران پیش از تاریخ تا دوران معاصر در آن شده است

جاجرم : بررسیهای اخیر باستانشناسی نشان می دهد كه كهن ترین زیستگاه در اطراف این شهر قرار داشته كه آب و هوای مناسب ، مراتع انبوه ، رودها و نهرهای پرآب انگیزه ای مناسب برای سكونت انسانهای دوران میان سنگی را در این منطقه بوجود آورده است

چناران : شهرستان چناران كه تا سالهای اخیر بخشی از شهرستان مشهد ه شمار می رفت در دره رود كشف رود یا میانه دشت حاصلخیز مشهد قرار دارد . وقایع تاریخی را باید در لابهلای تاریخ مشهد جست . ولی در گذشته دور منطقه چناران سرنوشت جداگانه ای از شهر مشهد داشت . مطالعات باستانشنایی نشان می دهد كه منطقه جناران در شمار نخستین مناطق مسكونی اقوام متمدن در دشت مشهد می باشد . زیستگاههای 7هزار ساله در منطقه رادكان مبین امیت و استعداد آن منطقه در دورانهای مختلف پیش از تاریخ می باشد

خواف :این شهر ازجمله مناطق كهن و مهم خراسان بشمار می رود براساس متون تاریخی و بررسیهای باستانشناسی . این منطقه از دوران پیش از اسلام مسكون بوده و شهرهای معتبری چون زوزن، سنگان، سلومد و خرگرد داشته است . دو شهر زوزن و خرگرد در دوره های خوارزمشاهی و تیموری از اهمیت ویژهای برخوردارند
درگز : در متون تاریخی از شهر دارا نام برده شده است كه بسیاری آن را منطبق بر(( درگز)) كنونی و مخفف ((داراگرد)) می دانند . برخی نیز به نقل از مورخ یونانی (( یوستی نوس)) آن را پایتخت اشكانیان پنداشته اند .اما آنچه مسلم است منطقه درگز ، خاستگاه اصلی اشكانیان و جزیی از سرزمین پارتیان بوده است . كشفیات اخیر باستانشناسی از اهمیت این سرزمین در دورهان ساسانیان خر می دهد

سبزوار : خرابه ها و بقایای به جامانده در اطراف شهرستان سبزوار . حكایت از وجود آبادیها و رباطهایی از دوران دیرینه دارد . بقایای آتشكده آذر برزین مهر ، یكی از سه آتشكده مهم زردشتیان در این منطقه است . وجود بقاع متبركه و مساجد فرائان در سبزوار دلیلی بر پایبندی مردم این سامان به دین مبین اسلام می باشد . پناهگاه كشف شده در ششتمد نشان از شجاعت و پایمردی مردم این خطه در مقابل خونخواران مغول دارد

سرخس :اشارات فراوان به سرخس در شاهنامه ،خبر از حضور این شهر در تاریخ اسطوره ای ایران میدهد . شهری كه در آستانه ظهوردین مبین اسلام به لحاتظ قرار گرفتن بر سر راه مرو ، به شهری آباد و پر جمعیت تبدیل شده بود و تا دوران سلجوقیان اعتبار و آبادانی خود را حفظ كرد.در اواخر دوران سلطان سنجر بایورش انسز خوارزمشاه و سپس حمله غزها ، این شهر آسیب فراوانی دید ولی در اوایل قرن هفتم ه.ق دوباره رو به آبادانی گذاشت . با یورش تیموریان به ایران و انتخاب هرات به عنوان پایتخت ، مسیر جاده ابریشم از شهر سرخس تغییر یلفت كه خود باعث از رونق افتادن هر چه بیشتر ان منطقه شد . حمله پیاپی ازبكها و تركمانان به ویرانی این شهر افزود .در سال 1339 ه.ق طبق توافق بین ایران و روسیه شوروی ، رودخانه تجن مرز بین این دو كشور برگزسده شد كه طی آن بخشی از سرخس به روسیه واگذار گردید

شیروان:این شهرستان كه تا سال 1339 شمسی جزء شهرستان قوچان به شمار می رفت نشان از تمدن 2هزار ساله دارد تپه بزرگ میان شهر ((ارگ)) از آثار مهم تمدن این شهر محسوب می شود
فردوس : بررسی های اخیر باستانشناسی حاكی از آن است كه شهر فردوس از دوران تاریخی مسكونی بوده است . اما بیشترین آثار تاریخی آن مربوط به قلاع اسماعیلیه می باشند . بزرگترین و مهم ترین آثار باستانی منطقه فردوس ، خرابه های شهر تون در مجاورت فردوس می باشد . كه آثار و بقایای فرهنگی و تمدنی یك دوره طولانی از صدر اسلام تا دوران قاجاریه رادر خود دارد .وجود رباطهای متعدد در راههای قدیمی منطقه فردوس حكایت از تردد كاروانهایی در این منطقه دارد

فریمان :قدمت این شهر زیاد نیست اما در نزدیكی آن محوطه باستانی وسیع و آبادی وجود دارد كه به فرهاد گرد مشهور است . فرهاد گرد كه بر سر راه نیشابور به هرات قرار داشته از پیشینه بسیار كهنی برخوردار است و یكی از محوطه های باستانی پیش از تاریخ می باشد . در متون تاریخی و سفرنامه ها از فرهاد گرد بعنوان دیه فرهاد نیز نام برده شده است
قاین : این شهر كه در اكثر دوران تاریخ اسلام مركز قهستان نامیده شده از اهمیت و اعتبار فراوان برخوردابوده است .ناصر خسرو قبادیانی در اواسط قرن پنجم هجری از آن به نیكی یاد كرده و مسجد جامع آن را زرگترین مسجد دانسته است .غارها،پناهگاههاو قلعه های فراوانی كه در سراسر قاین وجود دارند .دلایلی بر اهمیت نظامی و دفاعی آن شهر در دوران اسماعیلیه می باشد

قوچان : باستانشناسان معتقدند كه قوچان از دیر باز مورد توجه اقوام مختلف بوده است . وجود زیستگاههایی از آریایی ها در این منطقه خود دلیلی این مدعی است .از آنجا كه منطقه قوچان جزوء سرزمین خاصه پارتیان محسوب می شده ، تپه های بیشماری از آبادیهای متعلق به آن دوران شناسایی شده است

كاشمر : این شهرستان كه در قدیم به نام ترشیت یا ترشیز شهرت داشته است یكی از شهرهای كهن خراسان بشمار می رود . ترشیز جزء قهستان قدیم بودو به لحاظ موقعیت خاص جغرافیایی و كوهستانی آن مامن فرقه اسماعیلیه بوده است .وجود آثار ارزشمندی چون برج علی آباد كشمر و فیروز آباد نشانه اهمیت تاریخی آن است . یكی از شهرهای معتبر منطقه ترشیز ، كندر نام داشت
گناباد : بررسی های باستانشناسی خبر از تمدن پیش از تاریخ و دوران تاریخی این شهر می دهد .مقابر متبركه ، رباطهای فراوان و همچنین كهن ترین قنات این شهرستان با یش از 33كیلومتر طول و 300متر عمق از عظیم ترین پدیده های تاریخی استان خراسان می باشد 2500 سال قدمت
مشهد : این شهر پیش از آنکه به برکت امام هشتم وسعت یابد و مشهد نامیده شود ، روستایی بوده است به نام(سناباد)از مضافات شهر نوغان در موقعیت شمال غربی مشهد کنونی و به فاصله حدود 1500 متری نوغان . در آن دوران و حتی تا قرن سوم ه.ق نوغان از تابران ،ترغبد و رادكان كه سه شهر مهم منطقه توس بوده اند بزرگتر بوده و سناباد در مجاورت نوغان گویا از آب و هوایی خوش برخوردار بوده است . تا آنجا كه به قول طبری و یاقوت حموی در سناباد عمارتی ییلاقی ساخته شده بود و رجال آن دوران در آن اقامت داشتند .

نهبندان : این شهر كه در سالهای اخیر از شهرستان بیرجند جداشده است از جنوبی ترین شهرهای استان محسوب می شود . نهبندان كه در متون كهن به ((نه)) به معنی(( شهر ))شهرت داشته است از شهرهای مهم قرون اولیه اسلامی بوده است . بررسیهای اخیر نشان می دهد تپه عظیم میان این دو شهر روزگاری كهندژ شهر ((نه)) بوده كه سابقه آن به دوران اشكانیان می رسد . وجود قلعه مهم و زیبای (( شاه دژ)) در 5 كیلومتر یشهر نهبندان دلیلی برحضور پررنگ اسماعیلیه در آن منطقه است .

نیشابور : از اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره اول پیش از میلاد ، اقوام آریایی مهاجرت خود را به ایران آغاز كردند .و در مناطق مختلفی سكونت گزیدند .قوم پارت در شمال خراسان ساكن شدند كه نیشابور در زمره قلمرو حكومتی آنان بود . با عنایت به همین امر برخی ابرشهر (نام قدیم نیشابور ) را اپر شهر ومنسوب به طایفه پارت دانسته اند ولی بعضی مورخلن نیشابور را به شاپور ساسانی نسبت می دهند .

مراكز مهم تفریحی و جاذبه های طبیعی خراسان

مراكز تفریحی ، گردشگری و جاذبه های طبیعی زیادی در استان خراسان وجود دارد كه هر ساله میلونها نفر از مردم استان ، زایران امام رضا (ع) و گردشگران از این مكانها استفاده و گاه در آن اطراق می كنند . ییلاقهای مشهد نیز همیشه مورد توجه بوده است كه در اینجا به اختار از این مراكز معرفی می شو
مشهد

پارك ملت (در میدان آزادی – ابتدای بلوار وكیل آباد )2- پارك كوهسنگی ( جنوبغربی مشهد و انتهای خیابان دكتر علی شریعتی )3- كوهستان پارك شادی (مجاور پارك وكیل آباد –انتهای بلوار وكیل آباد )4- پارك وكیل آباد (5كیلومتری غرب مشهد )5-طرقبه(16 كبلومتری شمال غربی مشهد )6- بند گلستان (4 كیلومتر ی طرقبه) 7- حصار و مایانات (ادامه راه روستای گلستان ) 8- زشك(50 كیلومتری غرب مشهد از دو راهی وكیل آباد ) 9-كنگ(جنوب رشته كوه بینالود و در فاصله 22 كیلومتری جنوبغربی طرقبه )10-نقندر ( منطقه كوهستانی و بفاصله 11 كیلومتری غرب طرقبه ) 11- شاندیز (38 كیلومتری شمال غربی مشهد همراه با امكانات پیست اسكی ) 12- جاغرق( 21 كیلومتری شمالغربی مشهدو 5كیلومتری جنوب غربی

طرقبه) 13- چشمه گیلاس(50 كیلومتری شمال باختری مشهد و 21 كیلومتر یشمال غربی آرامگاه فردوسی ) 14- اخلمد( مسیر جاده مشهد –قوچان و به فاله 84كیلومتری مشهد و فاصله جاده فرعی آن تا جاده آسیایی16 كیلومتر می باشد .)15- غارمغان(30 كیلومتری جنوب شهر مشهد) 16- چشمه سبز( 60 كیلومتری شمالغربی مشهد –كوههای بینالود ) 17-رودخانه و سد كارده ( 20 كیلومتری جاده مشهد –كلات

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید