توضیحات

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 پایان نامه جلوه های طبیعت دراشعار شهریار به انضمام حیدربابایه سلام و سهندیه دارای 174 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پایان نامه جلوه های طبیعت دراشعار شهریار به انضمام حیدربابایه سلام و سهندیه  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پایان نامه جلوه های طبیعت دراشعار شهریار به انضمام حیدربابایه سلام و سهندیه

چکیده
فصل اول(کلیات)   
هدف تحقیق  
پیشینه تحقیق  
روش کار تحقیق  
مقدمه  
فصل دوم  
2-1 گل ها و گیاهان  
2-2 گل ها و کوه  
2-3 گل ها و گیاهان، باد و نسیم و صبا  
2-4 چمن، گل ها و گیاهان  
2-5 گل ها و گیاهان، چشمه و آب   
2-6 شبنم   
7-2 سبزه  
2-8 بلبل، درخت و گل  
2-9 باغ، بیشه و جنگل  
2-10درختان   
2-11درختان و بیشه و جنگل، وزش باد و نسیم  
2-12جنگل و مهتاب     
فصل سوم  
3-1 طلوع  
3-2 غروب  
3-3 صحنه شب  
3-4 صبح و روز     
فصل چهارم  
4-1 کوه  
4-2 کوه و گل ها و گیاهان  
4-3 کوه و برف  
4-4 کوه و چشمه  
4-5 کوه و ابر  
4-6 حرکت جویبار از دامنه کوه  
4-7 کوه و درّه  
4-8 کوه، دریا و موج  
4-9 کوه و شب  
4-10کوه و ماه  
4-11کوه و مه     
4-12دشت  
4-13درّه  
فصل پنجم(آب)  
فصل ششم  
6-1 باد  
6-1-1 باد و طوفان
6-2 طوفان
6-3 باد خزان  
6-4 گرد باد  
6-5 بادصبا  
6-6 باد نوبهار  
6-7 باد نوروز  
6-8 نسیم  
فصل هفتم  
7-1 برف  
7-2 کولاک  
فصل هشتم (رنگین کمان)  
فصل نهم  
9-1 بلبل  
9-1-1 بلبل و کبک دری  
9-2 پرستوی بهاری  
9-3 پروانه  
9-3-1 بلبل و پروانه  
9-4 خروس.     
9-5 طوطی  
9-6 غراب     
9-7 قوی  
9-8 کبوتر  
9-9 گاو و گله  
9-10هزارآوا  
فصل دهم  
10-1 آبشار  
10-2 جویبار، جوی  
10-3 چشمه  
10-4 دریا  
10-5 رود  
فصل یازدهم  
11-1 ابر  
11-2 باران  
11-3 صاعقه (رعد و برق)  
11-4 رعد و برق و باران  
11-5 سیل ، سیلاب  
فصل دوازدهم  
12-1 بهار  
12-2 خزان  
12-2-1 بهار و خزان  
12-3 زمستان  
12-4 زمستان و تابستان  
فصل سیزدهم   
13-1 ماه  
13-2 ماه پشت ابر  
13-3 ماه و کوه  
13-4 مهتاب و باد  
13-5 مهتاب و آب  
13-6 مهر و مه  
13-7 عکس ستارگان و ماه در آب دریا، برکه، جوی و گرداب  
13-8 مهتاب و جنگل  
13-9 ستاره، انجم، کوکب  
13-10 خورشید، مهر، آفتاب  
13-11 سها و ثریا  
13-12 زهره  
13-13 فلک  
13-14 فلک و شهاب  
13-15 برق و شهاب  
13-16 زمین و آسمان  
13-17 مریخ  
فصل  چهاردهم توصیف معشوق   
نتیجه گیری
منابع و مأخذ
چکیده انگلیسی

بخشی از فهرست مطالب پروژه پایان نامه جلوه های طبیعت دراشعار شهریار به انضمام حیدربابایه سلام و سهندیه

اجتماعی،محمد 1383،علل رویکرد و میزان کاربرد عناصر طبیعت در شعر شهریار، تبریز (پایان نامه)

حلبی،علی اصغر،1387،گزید حدیقه الحقیقه،انتشارات دانشگاه پیام نور،چاپ پنجم، تهران

شریف پور، امیر ،1387،تجلی بیان در توصیف طلوع وغروب در سبک عراقی، تبریز (پایان نامه)

شهریار،محمد حسین ،1387،دیوان شهریار،انتشارات نگاه،چاپ سی و سوم، تهران

شهریار،محمد حسین،1387،کلیات اشعار ترکی شهریار به انضمام حیدر بابایه سلام،انتشارات زرین،چاپ بیست ودوم، تهران

طالعی، محبوب، 1382، سبک آذربایجانی و سیر تاریخی آن در شعر فارسی ، انتشارات مدرسه فرهنگی ناشران با همکاری دانشگاه اورمیه

علیمحمدی،ابوالفضل،1369،در مکتب استاد شهریار،افست تابش،چاپ اول

کاویان پور،احمد،1379،زندگی اجتماعی و ادبی شهریار، انتشارات اقبال، چاپ اول

محقق،مهدی،1387،شرح سی قصیده از حکیم ناصر خسرو قبادیانی،انتشارات توس، چاپ هفدهم

مدرسی،فاطمه 1382، سبک اذربایجانی و سیر تاریخی آن در شعر فارسی،انتشارات مدرسه فرهنگی با همکاری دانشگاه ارومیه

معبود،توحید،1377، شرح حیدربابایه سلام،انتشارات مشکوه

معدن کن،معصومه،1388،شرح پانزده قصیده از دیوان خاقانی،مرکز نشر دانشگاهی،چاپ پنجم

معین،محمد،1360،فرهنگ فارسی،سپهر،چاپ چهارم

نیک اندیش، بیوک ، 1377 ، در خلوت شهریار، نشر آذران، ج 2، تبریز

نیک اندیش، بیوک، 1379، در خلوت شهریار، انتشارات پریور، ج 3، تبریز

 گل ها و گیاهان و درختان و بیشه و باغ و جنگل و سبزه زارها و چمن ها

وجود مناظر طبیعی سرسبز و بکر و درختان انبوه، کوه های آراسته به انواع گل های رنگارنگ، صف کشیدن گل ها به دور آب، باغ های فرحبخش و سبزه زارها و چمنزارها، جنگلی با آبشارهای دلکش و درختان انبوه و گلزارهای خرم، رقصیدن گل ها و گیاهان، شنیدن صداهایی دلنواز از وزش نسیم و باد در  جنگل ها و بیشه ها و ; همگی از جلوه های زیبای طبیعت می باشند که شاعر هنرمندانه همه آن ها را در پرد شعر نقاشی کرده و با توصیف خود تصاویری زیبا و تابلوهایی رنگین از آن ها به وجود آورده است. وی همچنین در توصیفات زیبای خود در زمین گل ها و گیاهان و سبزه زارها و ; از تخیلات ذهنی و تجارب شخصی خود استفاده کرده است چرا که شاعر دوران کودکی خود را در دامان طبیعت گذرانده و از نزدیک چنین جلوه ها و پدیده های زیبای طبیعت را دیده و لمس کرده است

کنون که لاله نهاده رخ به دامن هامون                 کنون که سبزه بسوده است سربه سینه صحرا

                                                                  (ج 1 : 447)

         قارچ هایی که به صف چون شمشاد                   رســـــــته باشند و بـــلرزند از بـــــــاد

                                                                                             (ج 2 : 954)

 بید آشفته تر از طر لیلاسـت، ز باد                     نــه عـجـب گر کند این منظره مجـنون ما را

                                                                                     (ج 1 : 77)

        برگ ها با نوسانی در رقـــــــــص                  که ندارد سـرمویی نـه و نقــــــــــــص

                                                                                                          (ج 2 : 911)

        جنگل از سایه روشن مهــــــــتاب                   جــلوه یی از جـــمال صــنعت اوســـت

                                                                                                        (ج 1 : 121)

       صف سنبل نماز کرد و ســـــــجود                 لالـه، قـــــندیل مســـــجد و محـــراب

                                                                                                     (همان : 467)

        عروس گل به سـرحجله گاه ناز آمـد                  به شـور و غلغله مرغان نغمه ســــاز آورد                    (همان : 174)

در شعر شهریار توصیف ها به قدری هنرمندانه و به اندازه ای زنده می باشند که خواننده آن را در مقابل خود می بیند یا به عبارت دیگر «نگرش شهریار به طبیعت در مقایسه با شاعران کلاسیک متفاوت است. او با         بی طرفی طبیعت را توصیف نمی کند بلکه با طبیعت ارتباط همدلانه دارد و طبیعت در شعر او همچون شخص و موجود زنده است.» (اجتماعی، 1383: خ)

2-1) گل ها و گیاهان:

ارتباط مستقیم شاعر با طبیعت سبب شده که به شناخت و کشف زیبایی های آن نائل آید، از باغ و رقص گل ها و گلزارهای خرم گرفته تا صحرا و کوه و دشت و ;  تا بتواند همه عناصر و مظاهر طبیعت را در پرد شعر نقش کند

گل پربسامدترین عنصر طبیعت است که با حضوری محسوس در دیوان شهریار تصاویری بدیع و رنگینی    خلق کرده است

بـه شـاباش عروس لاله، چون رقاص گلبــــن

گل که برسر چترش ازشمشاد و بر دوشش شنل

برخاسـتند رقـــــص کـــنان گـــلبنان بــــاغ

برگــــل عـــارض از آن زلف طـــلایی فامش

دهـــان غـــنچه گـــل واشــود که ابـــر بهار

به صـد دامن گل افشانیم و درپایش سراندازیم
(ج 1 : 329)

لـــــرزد از چـــشغره های بـــرق بارانی تو
(همان : 371)

تا در چـــــمن تـــرانه نــواز آمـد این نوید
(همان : 510)

یـــاد پـــروانه زرین پـــر و بــالی کـــردیم
(همان : 325)

به دایـــــگی شــد و پرشیر ساخت پستان را
(همان:85)

شهریار در اشعار خود با استفاده از صور خیال تصاویر و تابلوهای متعدد و رنگارنگی از گل ها و گیاهان    ترسیم نموده است

به دور حـــلقه اســتخر از گــل و شـمشاد

 به صـــف ســتاده نوازنـدگان رامــــشگر

                                      (ج 2 : 887)

به یاری صنعت تشخیص، گل و شمشاد به مانند نوازندگان رامشگر هستند که به دور استخر به صف         حلقه زده اند

مـی مـــحبتدن ایـچیب لاله بـیتیبدیر یاناغیندا

                               (شهریار، 1387: 73)

گل لاله از لحاظ عنصر رنگ (سرخ بودن) به زیبایی توصیف شده، این که لاله شراب محبت نوشیده، به این جهت گونه هایش سرخ شده است

با استفاده از تشبیه، گل به شکل های گوناگون در دیوان شهریار توصیف شده است. گاهی به مانند عروسی زیبا و گاه به سان دختریست کولی

گـول چیچکدن بـزه ننده، نه گلین لرکیمی نازین

                                          (شهریار 1387: 70)

عــروس گـل به سرحجله گاه ناز آمد

گل دختریست کولی و از تاب آفـتاب

به شـــور و غلغـــله مــرغان نغمه ساز آورد
(ج1 : 174)

چون عــــقد گــوهرش به جبین ریخته است
(همان : 411)

بوی خوش و معطری که صبحدم از گل های بهاری به مشام می رسد گویی بوی عطری است که از طبل عطار می آید و همه جا را خوشبو و معطر می سازد

صبحدم نکـهت گـلهای بهاری، گویی

بــوی عـــطری اســت که از طـبل عطار آمد
(ج1 : 194)

آویخته شدن گل از فراز گلبن همچون گوشوارانی است که از گوش عروسان آویزان می شود

آویــخته گــل از فــراز شاخ گلبن

چـــونان که از گــــوش عروسان گوشواران
(ج 2 : 1111)

شاعر خمیده شدن شاخ گل از غنچه را بسان کمانداری به تیر و ترکش دانسته است

خــمیده شــاخ گل از غنچه گویی

کــــمانداری به تــــــیر و تــــــرکش آمد
(ج 1 : 196)

گل به عروسی تشبیه شده که شکوفه ها به شاباش عروس گوهر افشانی می کنند و چناران کف می زنند       طوری که کف زنان خود را در صف گوهرنثاران زدند

به شاباش عروس گل، شکوفه گوهرافشان شد

چناران کف زنان خود در صف گوهرنثاران زد

                               (همان : 180)

در فصل بهار وجود گل های زیبا و رنگارنگ همچون خوانچه های شیرینی و چمن سبز به مانند سفره های پهناور به نظر می رسد. آویزان شدن خوشه از شاخه رز همچون گوشواره هایی زرین است که از گوش آویزان می شود

ز تـــــپه های گــــلم خوانچه های شیرینی

چـــو زرین گوشوار خوشه از شاخ رز آوریزد

ز ســـــبزه چمنم ســــــــفره های پـهناور
(ج 2 : 888)

شرابی لعل گون سازیم و در جام رز اندازیــم

                                        (ج 1 : 329)

گل نرگس، گلی سفید، کوچک، خوشبو و میان آن زرد می باشد که شاعر به شکل های گوناگونی آن را به تصویر کشیده است

راستی هم گل نرگس همه احساساتست
حالت عاشـــــق زاریست که گوید با دوست

مست افتاده به هر گوشه لب جو نرگس

صورت عاشق زاریست به حسرت نگران
من به حسرت نگران و تو به کام دگران
(ج 2 : 1111)

قــــدح لاله نـــماید به هــمه رهگذران
(همان : 1110)

نرگس به پیش چشم توچشمی گشود و بسـت

نرگـــــس دریــــده چــشم به دیدار او ولی

چون چــشمکی که بچه لوس ننر زنــــد
(ج 1 : 211)

دیدار آفتاب به چشم دریده نیست
(همان : 133)

شاعر گل نرگس را با توجه به عنصر رنگ و شکل و هیئت ظاهری، به عاشقی زار تشبیه کرده است. یا با توجه به حالات و چگونگی قرار گرفتن گل نرگس بر لب جو، آن را به فرد مستی تشبیه کرده که در کنار جو      افتاده است و گل لاله را از لحاظ شکل ظاهری به قدحی مانند کرده که به همه رهگذران عرضه می شود و نیز باز و بسته شدن گل نرگس را به چشمک زدن بچه لوس ننر تشبیه کرده است

غـــــنچه را پیراهنی کز غم عشق آمده چاک

جــامه چون غنچه قباکن که به صورت قمری

خـــــار را ســـوزن تدبیر و رفو می بینم
(ج 1 : 320)

نوعروسان چـــــمن بــــند قبا بگشایند
(همان : 227)

با استفاده از تشبیه باز شدن غنچه به چاک کردن جامه مانند شده است گویی که از غم عشق جامه خود را چاک کرده و خارهای آن غنچه به مانند سوزنی می باشد که رفوگری می کند

صـــــف کشـــــــیده سـمن سپاهی سان

تا دهــــــد چــــون صف سپاهی، سان
(ج 2 : 761)

انبوه گل های سمن همچون سربازان لشکر آن چنان زیبا در کنار یکدیگر قرار گرفته اند گویی که خود را در معرض سان قرار داده اند یا به عبارت دیگر برای سان دادن این چنین صف کشیده اند

به صــد زبان گل صد برگ و ده زبان سوسن

دگر چــــه جای خموشی هزار دستان را
(ج1 : 85)

گل صدبرگ و سوسن ده زبان با صدها زبان خودنمایی و نغمه خوانی می کند. در توصیف سوسن       ده زبان «وجه تسمیه بدان جهت است که کاسبرگ ها نیز همانند گلبرگ ها سفید و مشابه آن ها هستند و با توجه به این که تعداد هر یک 5 عدد است بدین نام موسوم شده.» (ف.معین:ذیل واژ سوسن)

بچــــین اوســــتی، ســــــنبل بـــچین اوراخلار
ایـــــــله بـــــیل کـــــه زلـــفی دارار داراخلار
(شهریار، 1387 : 35)

ســـاری سنبوللره زلف ایچره اوراخلار داراغ اولدی

                                                (همان: 79)

به هنگام تابستان، داس هایی که با آن سنبل زرین درو می کنند گویی که زلف ماهرخان را شانه می زنند. شاعر در ترسیم این تصویر زیبا از صنعت تشخیص کمک گرفته است

بایـــــرام یـــــئلی چــــارداخــلاری یــــــیخاندا
نـــــــوروز گـــــلی، قـــــــارچیچگــی چیخاندا
(شهریار، 1387: 31)

در آغاز بهار دو نوع گل زیبا به نام های قارچیچگی و نوروز گلی از زیر برف و غالباً ازشکاف سنگ ها سر به در می آورند که اولی به رنگ سفید و به سیمای عاشقی شنگول است و دومی به رنگ بنفش و به سیمای عروسی است شرمگین. «حیدر بابا دو نوع گل داشت که یک هفته یا ده روز شکفته می شدند. اسم یکی قارچیچگی بود که شبیه پسر بود. اسم دیگری نوروز گلی بود که شبیه دختر بود. هر دو نوع گل زیر سنگی می‌رستند، انگار که مخفی شده اند. به همین سادگی دیده نمی‌شدند باید جستجو می‌کردی. فارسی نوروز گولی، گل نوروز است که به رنگ بنفش و مثل عروس است. فارسی قارچیچگی، گل برف است که به رنگ سفید    می باشد.» (علیمحمدی، 1369: 23)

بـنفشه دختر شکر لب دهقان نماید لیک

مــغیلانش به صد نیش زبان ارباب را ماند

                                    (ج1 : 203)

گل بنفشه، گلی است دارای پنج گلبرگ که یکی از گلبرگ ها به نام گلبرگ مقدم دارای مهمیز می باشد و رنگ گل های آن معمولاً بنفش یا آبی یا زرد رنگ است و عطر آن را می گیرند.در این بیت شاعر با بهره گیری از صنعت تشخیص، گل بنفشه را دختر شکر لب دهقان خوانده و خار و مغیلان این گل را به صدنیش زبان ارباب تشبیه کرده است

2-2) گل ها و کوه:

روییدن انواع گل های رنگارنگ و زیبا بر دامان کوهسار و دشت یکی دیگر از جلوه های زیبای طبیعت است که موجب خلق تصاویر و تابلوهای رنگین شده است

کوهــــساران بر کـمر از گل نشاند مهرو مه

بیا که لاله رخـــــان لاله ها به دامــــن ها

کنون که لاله نــــــهاده رخ به دامن هـامون

ســــبزه زاران بر میان از جوی بندد کهکشان
(ج 1 : 557)

چـــــو گــــل شکفته به دامان کوهسارانند
(همان : 219)

کنون که سـبزه بسوده است سربه سینه صحرا
(همان :447)

شاعر در وصف و بیان انواع گل های رنگارنگ در دامنه کوه ها و دشت ها با استفاده از صور خیال به     صورت های متنوع و گوناگونی از آن ها نقاشی و تصویر آفرینی کرده است

سلطان دشـــــت ها هـــمه او و ســپاه او

صـف های سنبلی است که سان می دهد ترا

                                      (ج 1 : 451)

شاعر انبوه صف های سنبل در دشت  را سلطان دشت ها خوانده که همچون لشکریان صف کشیده اند و خود را در معرض سان قرار داده اند

به هم پیوسته،تیغ است وسنان،گویی سپاه اوست

به دشت بیکران صف های سنبل ها وسوسن ها

                                          (ج1 :460)

شاعر در توصیف خود، به هم پیوستن و کنار همدیگر قرار گرفتن صف های سنبل و سوسن در دشت های

بیکران را به سپاهی با تیغ و نیزه تشبیه کرده است

چو لاله سرخوش و دلکش دمد در دامـن کوه

دل خونین من دور از تو ای گــل داغـدار آید

                                        (ج 1 : 239)

همان طور که می دانیم«گل لاله (به انگلیسی = Tulip)، گیاهی است از تیر سوسنی ها که دارای پیاز است و برگ هایش طویل است و ساقه گل دهنده از وسط برگ ها بیرون می آید و گل آن که در انتهای ساقه قرار دارد منفرد می باشد. کازیمیرسکی تحقیق کرده است که ایرانیان هرگلی که کاسبرگ های آن به رنگ خون(= سرخ) و وسط آن سیاه باشد به نام «لاله و شقایق می نامند(کازیمیرسکی، منوچهری، 312، به نقل از فرهنگ فارسی دکتر معین). تازیان آن را «قرن الغزال» نامند.» (حلبی، 1387: 197)

شاعر نیز در توصیف خود به ظاهر سرخ فام و خونین وش و دل (وسط، میان) سیاه رنگ گل لاله اشاره می کند. او دل خود را به خاطر دور بودن از یار، همچون لاله،خونین و داغدار و سیاه می داند

به ســــان دختر چادرنشین صحرایی

عــــروس لاله به دامـــان کوهسار آمد
(ج 1 : 195)

وجود گل لاله در دامان کوهسار به دختر چادرنشین صحرایی مانند شده است. شاعر در آفرینش این تصویر از تشبیه مدد گرفته است. در مصرع دوم نیز، به یاری تشبیه گل لاله از لحاظ زیبایی به عروس مانند شده است

لاله چـون تاج فریدون بدرخشد کز کوه

پرچم کــــاوه نــوروز پــــدیدار آمد
(ج 1 : 194)

شاعر در ترسیم این تصویر زیبا از تشبیه سود جسته، می گوید: گل لاله در دامنه کوه با درخشش و زیبایی خود به مانند تاج فریدون است . یا به هنگام فصل بهار، گل های سرخ لاله که در کوه و دشت به وفور دیده   می شود به پرچم کاوه نوروز تشبیه شده است. تاج فریدون و پرچم کاوه نوروز اشاره دارد به داستان کاوه آهنگر در داستان های ایرانی. کاوه نام آهنگری بوده در زمان ضحاک، چون دو پسرش را ضحاک کشته بود چرم پاره ای را بر سر چوب کرد و علیه ضحاک بپا خاست و او را از پادشاهی انداخت و فریدون را به سلطنت رسانید

2-3) گل ها وگیاهان، باد و نسیم و صبا:

شاعر در توصیف طبیعت و زیبایی های آن با بهره گیری از صور خیال تصاویر مختلفی از حرکت گل ها و گیاهان بر اثر وزش باد و نسیم و صبا نقاشی و تابلوسازی کرده است

چــــمن از مـــــوج خـــــیز بـــاد بــهار

قـــارچ هایی که به صــــف چون شــمشاد

سوسنستان که هم آهــــنگ صـبا می رقصید

ســــپیده دم به چـمن شو که از دم اسحار

او یاشیل تئللری، یئل هورمه ده آینالی سحرده

عــــــشوه لی ائـــــشمه لـــــــــرین وار
(شهریار، 1387: 69)

هـــمچون دریـاچ پرشکن شد و تاب
(ج1 : 467)

رســــــته باشــــند و بــلرزند از باد
(ج 2 : 954)

غـرق بوی گل و غوغای هزار آمده بود
(ج 1 : 233)

جوانه های بهاری به جنب و جوش آمد

                              (همان : 410)

شاعر با بهره گیری از تشبیه به حرکت درآمدن چمن با لاله های سرخ رنگش بر اثر وزش باد نوروزی را به عاشقانی مانند کرده که گویی آتش عشق به جانشان افتاده و آن ها را چنین بی قرار کرده است

چمـن بالاله هاش ازباد نوروزی قرارش نیست

گــــل به نســم از حجاب غــنچه برآمد

مگرعشق آمد و آتش به جان بی قراران زد
(ج2 : 1345)

چـــون به حـجابی تو ای بنفشه محجوب
(ج 1 : 99)

گل بر اثر وزش نسیم از حجاب غنچه برآمده و موجب شکفته شدن آن شده است. حجاب، به غنچه بودن گل اشاره دارد یا به عبارت دیگر در حجاب بودن گل نشانه غنچه بودن آن می باشد که هنوز شکوفا نشده است

بادبـــــهار و در چــــمن آشوب لاله هاست

گـــــــویی به هم زنند جوانانه جام می

                                   (ج 1 : 410)

باد بهار شروع به وزیدن می کند و در چمن لاله های سرخ و زیبا به حرکت و جنب و جوش در می آیند گویی که آشوب به پا کرده اند، این صحنه زیبا از طبیعت به جام برهم زدن هنگام نوشیدن می مانند شده که بر اثر نوشیدن شراب و ایجاد شور و نشاط، آن ها را چنین به حرکت و جنب و جوش در آورده است

ســــــمن دراز کشید از نـــسیم بر لـب جو

تو گو که شـاهد مستی بر روی سبزه لمید

                               (ج 1، ص 247)

شاعر حرکت و جابه جایی وخمیده شدن سمن بر اثر وزش نسیم که گویی بر لب جو دراز کشیده، همچون شاهد مستی دانسته که بر روی سبزه ها لم داده است

آنـــــــجا گـــل وحــــشی به صحـــــرا
هــــــی چـــــادر برگش از ســـر و دوش

دیـدم به نـــــــسیم کــــــــــام راند
مـــــی افـــــــتد و بــــاز می کـشاند
(ج 2 : 892)

شاعر به یاری صنعت تشخیص حرکت و جا به جایی گل وحشی در صحرا بر اثر وزش باد را به زیبایی به تصویر کشیده، می گوید: گل وحشی در صحرا همچون انسانی می باشد که بر اثر وزش نسیم، هی چادر برگش(برگ به چادر مانند شده) از سر و دوش می افتد و دوباره آن را به سر می کشد

و آن دور نـــــــــمای ســـــــوســـنستان

و آن باد که مـــــــوج ها برانــــگیخت

                                    (ج2 : 891)

در این بیت، شاعر توصیف زیبایی از سوسنستان کرده، می گوید: باد، موج هایی بر روی دشت پر از سوسن ایجاد می کند و آن ها را به حرکت در می آورد گاهی شاعر این حرکت و جابه جایی را به رقصیدن آن ها مانند می کند

طــــــــره ســــنبل از نـــــــسیم ســحر

هـــــــمچو بـــــال فرشــته زیر و زبر

                                   (ج 2 : 761)

 شاعر به یاری صنعت تشخیص حرکت و جابه جایی گل سنبل بر اثر وزش باد را چنین توصیف می کند: طره سنبل (منظور گلبرگ های آن) بر اثر نسیم سحر همچون بال فرشته بالا و پایین شده و حرکت می کند

2-4) چمن، گل ها و گیاهان:

چمن یکی از عناصر طبیعت است که دردیوان شهریار تصاویری بدیع و رنگین خلق کرده است. شاعر وجود انواع گل های رنگارنگ در چمن که جلوه زیبایی به طبیعت می بخشد و با گسترده شدن خود همه جا را

می آراید به شکل های گوناگونی توصیف می کند

غـــوغا کند صلای چمن کز صلیب سرخ

به لاله های شــــکوفه، چمن چراغان شد

چـمن زجام شقایق شد آن چنان سرمست

دوشـــیزگان نوروز صف در چمن کشیده

انـــــبوه لاله پرچــم چون ارغوان گرفت

                                  (ج2 : 1144)

حباب های نگارین، بنفشه و سرخ و سپید

                                (ج2 : 1144)

که تــــاخت بر فلک و بر ستاره تاز آورد

                                  (همان : 174)

در بر قبـــــای گلبرگ، بر سرکلاه گـلزار

                                 ( همان : 511)

شاعر در نمون آخر انواع گل های زیبا و رنگارنگ در چمن را دوشیزگان نوروز خوانده که در چمن         صف کشیده اند و بر سرکلاهی از گلزار و در بر قبایی از گلبرگ دارند

بی پرده عـــــروسان چـمن جامه دریدند

دیــــوانه صــفت بر سر هر کوی دویدند

                                  (ج 2 : 689)

شاعر در این بیت گل های رنگارنگ را از لحاظ زیبایی عروسان چمن خوانده که با شکفته شدن خود گویی جام خود می درند و به مانند دیوانه به سر هر کوی می دوند

گـل چو شاهنشه ایران زده خرگه به چمن

ســرو افراشته چون پرچم شیر و خورشید

                                   (ج 1 : 249)

شاعر گسترده شدن گل های رنگارنگ در چمن را بسان شاهنشه ایران دانسته که خرگه به چمن زده اند و سر به فلک کشیده شدن درخت سرو را به مانند پرچمی انگاشته که افراشته شده است

شــــــقایق افسر و سوسن سپاه جاویدان

چــــــمن کتیبه یی از نقش داریوش آمد

                                    (ج1 : 201)

شاعر انبوه گل های سوسن در چمن را به مانند سپاهی جاویدان و گل شقایق را بسان افسر دانسته است و

چمن از وجود انواع گل های رنگارنگ آن چنان زیبا به نظر می رسد گویی کتیبه یی از نقش داریوش است. این بیت اشاره به کیتب معروف بیستون، یادگار داریوش اول یا داریوش کبیر، پادشاه هخامنشی دارد

درخـت گل به گلشن دختری گلدوز را ماند

چـمن خود از گل و بوته نگارین کار گلدوزی

                                    (ج 1 : 400)

درخت گل در گلشن خرم بسان دختری گلدوز می باشد که به همه جا زیبایی می بخشد و چمن از گل های رنگارنگ و بوته های سبز و نگارین آن چنان زیباست که به کار گلدوزی مانند شده است

چـــمن را آب و رنگ از خانه اوست

ســــــرود بــــلبلان شهنام اوست

                               (ج2 : 818)

شاعر توصیف زیبایی از شاعر نامی ایران، حکیم ابوالقاسم حسن بن اسحق می کند و به عنصر رنگ توجه نموده، به طوری که آب و رنگ چمن را از خانه او و سرود و نغمه خوانی بلبلان را از شاهنام معروف او      می داند

در این گل هـــــای رنـــــگارنگ وحــــشی بین

چـــــمن ها چــــون حریرسبزوگل ها شبچراغانند

                                               (ج2 : 1344)

از وجود گل های وحشی رنگارنگ، چمن بسان حریر سبز و گل ها با زیبایی ودرخشش خود به مانند شبچراغ می باشند. شاعر در ترسیم این تصویر از تشبیه کمک گرفته است

لاله افــــروخته بر سیـنه مواج چمن

چون چراغ کرجی ها که به دریا باشد

                               (ج1 : 182)

شاعر زیبایی و درخشش گل های سرخ لاله بر سینه مواج چمن را به چراغ کرجی ها در دریا مانند کرده است

از گــــل و سبزه به مینووش چمن

زمــــــردین قــــالی و گـلاری پتو

                              (ج 1 : 575)

با وجود سبزه ها و انواع گل های رنگارنگ، چمن به گونه ای آراسته شده، گویی قالی از زمرد و پتویی از گلاری گسترده شده و آن چنان با صفا و زیباست که در سرسبزی و خرمی و زیبایی به بهشت می ماند

2-5) گل ها و گیاهان، و چشمه و آب (افتادن عکس گل ها و گیاهان درآب و چشمه):

برای دریافت اینجا کلیک کنید

سوالات و نظرات شما

برچسب ها

سایت پروژه word, دانلود پروژه word, سایت پروژه, پروژه دات کام,
Copyright © 2014 nacu.ir
 
Clicky